In het wild lijken vogels niet snel onbevruchte eieren. Ze weten dat dit een verspilling van tijd is. Maar vogels in gevangenschap kunnen dagelijks onbevruchte eieren neigen. Dit is bij kippen en eenden bekend. Andere vogels zoals papegaaien, kanaries of parkieten leggen soms ook eieren die niet bevrucht zijn.
Vogelfeit: alle vogels leggen eieren
Vogels hebben twee bijzondere kenmerken. Het eerste kenmerk is dat ze vleugels hebben, hoewel niet alle vogels kunnen vliegen. Het tweede kenmerk is dat het eierleggende dieren zijn. Een vogel kan geen jongen in de buik met zich meer dragen, zoals honden en katten. Hierdoor zou de vogel niet meer kunnen vliegen.
Het is dus een feit dat alle vrouwelijke vogels eieren kunnen leggen. Of ze dit daadwerkelijk doen is van verschillende factoren afhankelijk. Ten eerste moet het vrouwtje vruchtbaar zijn. De tweede vereiste is dat het vrouwtje door een mannetje bevrucht is.
Waarom vogels soms onbevruchte eieren leggen
In de natuur gaat alles vanzelf. Maar vogels die in gevangenschap leven, zijn soms hun weg kwijt. Hierdoor komt het vaker voor dat ze onbevruchte eieren leggen. Dit zie je bijvoorbeeld bij vrouwelijke vogels die lange tijd zonder partner leven.
Kippen of eenden kunnen zelfs dagelijks onbevruchte eieren leggen. Dit heeft met hun natuurlijk instinct te maken: ze blijven net zolang eieren leggen totdat het nest een bepaalde grootte heeft. Door dagelijks de eieren weg te halen, blijft de kip ‘aan de leg’.
Dat kippen, fazanten, eenden en ganzen dagelijks eieren kunnen leggen, heeft met hun voortplantingsfysiologie te maken. Hun lichaam is in staat om dagelijks een nieuw ei aan te maken. Iets dat bij veel vogels onmogelijk is.
Leggen alle vogels eieren zonder mannetje?
Ja, alle vrouwelijke vogels kunnen eieren leggen, of ze nu wel of niet met een mannetje hebben gepaard. Zie het als de voortplanting van de mens. Elke 28 dagen komt er een rijpe eicel vrij. Hierbij maakt het niks uit of het eitje bevrucht is of niet, het gaat zijn eigen weg. Alleen een onbevruchte menselijke eicel wordt uiteindelijk door het lichaam naar buiten gewerkt.
Omdat vogels niet zwanger kunnen worden, zullen alle eieren het lichaam verlaten. Onbevrucht of bevrucht.
Leggen papegaaien onbevruchte eieren?
In gevangenschap leggen sommige vrouwelijke papegaaien eieren, ondanks dat er geen partner aanwezig is. Dit kan zelfs herhaaldelijk voorkomen. Helaas is eieren leggen een stressvolle gebeurtenis. De papegaai kan ondervoed raken, last krijgen van osteoporose of een ernstige ziekte.
Om die reden is het aan te raden om de eieren die papegaai gelegd heeft, gewoon te laten liggen. Haal je namelijk de eieren weg dan is de kans groot dat de papegaai nieuwe eieren gaat leggen.
Je kunt voorkomen dat de papegaai onbevruchte eieren legt. Dit doe je door de daglengte te verkorten. Laat de vogel vroeg naar bed gaan, dit zal de fokhormonen uitschakelen. Dek de kooi rond 18:00 uur af en zorg dat er geen geluiden in de omgeving hoorbaar zijn. Verder is het belangrijk dat de papegaai niet in een donkere afgesloten ruimte kan, omdat dit als een nestruimte gezien wordt.
Het gedrag bij vinken
Ook vinken kunnen onbevruchte eieren leggen. Dit komt vaker bij een koppeltje jonge vinken voor. Hun eerste paringspoging is niet succesvol, waardoor de eieren onbevrucht zijn. Maar het vrouwtje legt ze wel. Ze zal er zelfs op gaan broeden. Wanneer de eieren na enkele weken niet uitkomen, verliest ze haar interesse en verlaat het nest.
Het komt niet zo vaak voor dat een vrouwtjes vink zonder partner eieren legt. Is dit toch het geval, dan zou je de daglengte kunnen verkorten. Ook is het goed om naar contact tussen de vink en andere vogels te kijken. Of het nu om een andere vrouwelijke vogel of zelfs een andere soort gaat, dit kan een stimulans zijn om te gaan leggen.
Valkparkieten leggen eieren zonder te paren
Ook van valkparkieten is bekend dat ze eieren leggen, zonder dat ze een partner hebben. Sommige vrouwtjes doen dit erg vaak. Dit wordt een chronisch probleem want het is slecht voor de gezondheid. Het vrouwtje kan zelfs in legnood raken en overlijden.
Een vrouwtje kan paringsgedrag richting de mens vertonen. Ze tilt haar staart op en braakt voedsel uit. Als de valkparkiet dit gedrag vertoont, is het belangrijk om haar terug in haar kooi te plaatsen. Aai het vrouwtje zeker niet over haar rug of onder de staart.
Leggen duiven onbevruchte eieren?
Ja, duiven kunnen eieren leggen zonder dat ze met een partner paren. Dit komt voornamelijk bij jonge duiven van ongeveer 6 maanden oud voor. Ze zijn dan net volwassen en geslachtsrijp. Maar het kan op elke leeftijd voorkomen, waarbij de vrouwelijke duif geen koppel met een mannetje kan vormen.
Niet alleen legt de duivin onbevruchte eieren, ook zal zij ze uitbroeden. Alleen komen hier geen jongen uit. Overigens komt het soms voor dat een duivin met een mannetje paart dat al met een andere vogel een koppel vormt. Ze zal dan in haar eentje de eieren uitbroeden en de jongen voeden.
Dit doen vogels met onbevruchte eieren
Zoals je hebt gezien kunnen alle vrouwelijke vogels onbevruchte eieren leggen. De vraag is wat ze hiermee doen. In eerste instantie zullen deze eieren bebroed worden. Maar wanneer de eieren niet uitkomen, verliest het vrouwtje haar interesse. Uiteindelijk wordt het nest in de steek gelaten.
Het is goed om te weten dat vogels in het wild zelden onbevruchte eieren leggen. Wanneer dit toch gebeurt komt dit omdat de vogel niet in broedconditie verkeert, slechte voeding tot zich neemt of ziek is.
