Je voelt je misselijk en plots gebeurt het: je moet overgeven. Dit is een natuurlijk mechanisme om je lichaam tegen ziekte te beschermen. Veel dieren kunnen overgeven, waaronder honden en katten. Maar wist je dat er net zoveel dieren zijn die helemaal niet kunnen braken?
Paarden, konijnen of ratten kunnen niet overgeven. Terwijl andere dieren hun voedsel omhoog braken om er nog eens op te kauwen. De dierenwereld zit maar vreemd in elkaar.
Een paard kan niet overgeven
Wist je dat paarden niet kunnen braken? Tussen de slokdarm en de maag van het paard bevindt zich een zeer krachtige spier. Deze spier trekt samen zodra er voedsel in de maag zit. Hierdoor kan de maaginhoud nooit meer terug naar boven. Dit verklaart waarom een paard niet kan overgeven.
Omdat een paard niet kan overgeven brengt dit risico’s met zich mee. Wanneer het dier iets verkeerds eet en het kan niet via de slokdarm naar buiten, dan kan het paard ernstig ziek worden.
Het kan ook gebeuren dat er voedsel in de slokdarm vast blijft zitten. Normaal gesproken raakt de slokdarm overprikkeld en ontstaat er misselijkheid. Door over te geven zal het vastzittend brokje naar buiten moeten komen. Maar dat kan een paard of pony niet. In ernstige gevallen waarbij voedsel vastzit moet de veearts dit op een andere manier naar buiten zien te krijgen.
Konijnen, cavia’s ratten en muizen
Veel knaagdieren kunnen net als paarden niet braken, overgeven of een boer laten. Wanneer er overtollig gas in de maag aanwezig is dan kan dit alleen via de darmen eruit. Want deze dieren kunnen dus wel scheten laten. Bij een overmaat aan gas kan er een gezwollen buik ontstaan.
Omdat de meeste konijnen en knaagdieren niet kunnen overgeven, kan dit tot problemen leiden. Bijvoorbeeld wanneer ze iets verkeerds eten of wanneer voedsel vastzit. Gelukkig komt dit zelden voor.
Vogels kunnen wel braken
Je zou denken dat vogels niet kunnen braken maar dit kunnen ze juist heel goed. Het is zelfs belangrijk voor de voortplanting. De meeste vogels braken om voedsel uit de krop omhoog te halen. De krop is een soort voormaag, hier wordt het voedsel na het eten gedurende 15-30 minuten bewaard.
De vogel kan het voedsel vanuit de krop aan de jonkies of een partner geven. Vogels braken ook wanneer ze ziek zijn. Als gevolg van een maagbacterie of ziekte spugen ze het voedsel weer uit. Meestal belandt het braaksel langs de snavel en op de wangen van de vogel. Dit geeft een vies aanzicht, maar hierdoor is wel duidelijk dat de vogel gebraakt heeft.
De jonkies van de Noordse stormvogels
Stormvogels bouwen hun nest op een gevaarlijke plek, namelijk op de rand van een klif. Jonge stormvogels die nog in het nest zitten kunnen zichzelf moeilijk verdedigen. Ze zijn een makkelijke prooi voor verschillende roofdieren.
Wanneer een roofdier het nest nadert dan spuugt de jonge Noordse stormvogel richting het roofdier. Hierbij komt er een olieachtige en naar rotte vis stinkende substantie naar buiten. Alleen al de geur schrikt belagers af. Maar er is meer, want het braaksel blijft aan de veren van de roofvogel plakken. Wanneer de roofvogel het water induikt dan is hij zijn drijfvermogen kwijt en verdrinkt. Daarom kunnen roofvogels beter uit de buurt van jonge Noordse stormvogels blijven.
Ook vissen kunnen overgeven
Het is een gek gezicht, een vis die overgeeft. Er verschijnt plots een smurrie in het water. Vissen geven over omdat ze te veel eten, stress hebben of aan ziekte lijden.
Kikkers kunnen hun hele maag uitkotsen
Hoe gek zou dit zijn, je moet overgeven en je maag komt via je mond naar buiten. Voor ons onvoorspelbaar, maar kikkers kunnen dit wel. Kikkers eten soms giftige insecten. Het is niet zo gezond om een giftig insect door de spijsvertering te laten gaan. Daarom kunnen sommige kikkersoorten een hele maag naar buiten werken.
Kikkers doen dit alleen wanneer ze van de hele maaginhoud af willen. Meestal is dit na het eten van een giftig insect. Nederlandse kikkers komen niet zo snel met giftige insecten in aanraking. Ze kunnen dan ook niet de maag uitkotsen.
Overigens kunnen bepaalde kikkers dan wel de maag uitkotsen, maar blijft deze uit de mond hangen. Hij is nog steeds met het lichaam verbonden. Met zijn voorpoten veegt de kikker de maag schoon. Vervolgens wordt de maag weer ingeslikt.
Wist je dat deze kikkers met hun rechterpoot de maag schoonvegen? Dit komt omdat de maag er altijd aan de rechterkant van de bek uitkomt, waardoor hij iets naar rechts hangt. Dat is het ook makkelijker om tijdens de schoonmaakbeurt je rechterpoot te gebruiken.
Wolven (en ook honden) braken om hun jongen te voeren
Vogels braken voedsel uit om dit aan hun jongen te geven. Maar wist je dat wolven en honden dit ook doen? Van nature moet een wolf of hond grote afstanden afleggen om een prooi te vangen. Vervolgens moet de prooi mee naar het nest worden genomen. Het is niet handig om een hele prooi mee te slepen, dit zou vijanden aan kunnen trekken.
Daarom eet een wolf (en hond) de prooi op. Om dit vervolgens voor de pootjes van de jongen weer uit te spugen. Het is alsof je met een boodschappentas vol lekkers thuiskomt.
Veel insecten moeten noodgedwongen braken
Bijen zetten nectar in honing om. Dit doen ze door het in hun maag te verteren. Omdat een bij dit verteringsproces niet alleen aankan, wordt het goedje na enige tijd opgebraakt en aan een andere bij doorgegeven. Zo gaat de honing van bij op bij, waarna de laatste in het rijtje de honing opbraakt en in een honingraat spuugt.
Vliegen moeten overgeven om te kunnen eten. Ze kotsen werkelijk op hun voedsel. Spijsverteringsenzymen breken het voedsel af, waardoor het vloeibaar wordt. Dit zuigt de vlieg weer op.
Dus de volgende keer dat je van een lepeltje honing geniet of je vindt het niet erg dat die vlieg op je boterham heeft gezeten: je eet insectenkots. Niet dat je er zomaar ziek van wordt maar toch, het idee alleen al.
