Nederland bestaat voor een groot gedeelte uit water. Ideaal voor eenden en andere watervogels. Je komt de wilde eend vooral in parken en vijvers tegen. Het mannetje herken je aan zijn opvallende groene kop. Het vrouwtje is overwegend bruin. Kijk er niet vreemd van op wanneer je ook witte eenden tegenkomt: dit zijn mengvormen van wilde- en huisdier-eenden.
Misschien wil je een wilde eend als huisdier houden. Ontdek of dit mag en hoe je dit dier verzorgt.
Kenmerken van de wilde eend
In heel Europa, Noord-Amerika en Azië komt de wilde eend (Anas platyrhynchos) voor. Hij wordt ook gezien in Centraal-Amerika en het Caribisch gebied. In Nederland en België leeft hij vooral in vijvers, meren, parken en weilanden. Overal waar water is.
De lengte ligt tussen de 50 en 62 cm, met een gewicht van 700 tot 1500 gram. Het mannetje heeft een glanzende groene kop. Meestal is er een witte halsband aanwezig, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. De borst heeft een kastanjebruine kleur. Na het broeden en grootbrengen van de jongen, wordt de kleur wat soberder.
Het vrouwtje heeft een duidelijke schutleur. Ze is donkerbruin met aan de onderzijde wat lichter. Door menging met tamme eenden, hebben sommige wilde eenden een gedeeltelijk witte kleur of zijn zelfs geheel wit.
Geen bedreigde diersoort
De wilde eend staat niet op de lijst van bedreigde diersoorten. Toch zijn de aantallen de laatste jaren afgenomen. In Nederland mag er van 15 augustus tot en met 31 januari overdag op wilde eenden gejaagd worden.
Dit betekent niet dat je zomaar wilde eenden mag vangen. Het jagen gebeurt onder strikte voorwaarden, en alleen door mensen die hier een vergunning voor hebben.
Een wilde eend vangen
Officieel mag je niet zomaar een wilde eend als huisdier houden. Toch doen sommige mensen dit. Bijvoorbeeld omdat ze een verzwakte of gewonde eend hebben gevonden en deze houden. Andere mensen vangen ze.
Doe dit in ieder geval nooit tijdens het broedseizoen. Wacht tot ná 15 augustus en vóór 31 januari. Eenden worden vaak gevangen met behulp van een kooi of een net. ‘s Avonds komen de vogels aan land. Het is dan makkelijk om ze vanuit een hinderlaag te vangen.
Een andere methode is om gehakte vis of brood als aas te gebruiken en dit in alcohol te drenken. Voer dit aan de eenden. Vogels worden snel dronken. Ongeveer een uurtje na het eten van het aas is het makkelijk om ze te vangen.
Waarschuwing: gebruik niet teveel alcohol. Een eend heeft ongeveer 15 ml bier nodig om dronken te worden. Dat is een half borrelglaasje.
De huisvesting
Je nieuw huisdier heeft een vijver en een grasland nodig. Je kunt ook een waterbak in de tuin plaatsen. Daarnaast heeft de eend behoefte aan een schuilgelegenheid en een nestgelegenheid.
Een harde ondergrond is minder geschikt voor eenden. Maar je kunt wel een gedeelte voorzien van betegeling, bijvoorbeeld op plekken waar je veel loopt of waar je de waterbak neerzet. Let goed op de diepte van het water: de eend moet zijn kop helemaal onder water kunnen steken. Alleen zo kan de vogel zichzelf goed schoonhouden.
Het verblijf zelf moet 4 tot 10 vierkante meter zijn. Dit is geschikt voor één tot twee eenden. Voorzie het verblijf van schuilplekjes of struiken waaronder de dieren kunnen liggen.
Houd er rekening mee dat eenden kunnen vliegen. Wil je jouw nieuwe huisdier niet kwijtraken, span dan een net over het verblijf. Of zorg dat het van boven dicht is. Het alternatief is de eend kortwieken. Hierbij knip je de lange slagpennen af, waardoor de vogel niet kan vliegen. Houd er wel rekening mee dat de slagpennen weer terug groeien.
Dit eten wilde eenden
In de natuur eten wilde eenden waterplanten, grassen en waterdiertjes. Ze vinden hun voedsel in het water en op het land. Een wilde eend als huisdier houden betekent dat je voor goed voedsel moet zorgen. Het is verleidelijk om brood te geven, maar doe dit niet te vaak. Dit is eenzijdig en eenden kunnen hier dik van worden.
Bestel speciaal eendenvoer. Het kost niet veel, voor 20 kg betaal je ongeveer € 25. En je doet er ontzettend lang mee.
De prijs is inclusief verzendkosten, het wordt dus gratis bij je thuisbezorgd. Je hoeft geen apart waterbakje neer te zetten, de eend drinkt gewoon uit het water waar hij in zwemt.
Een wilde eend tam maken
Over het algemeen zijn wilde eenden heel tolerant met betrekking tot mensen. Ze vinden het niet erg om gestoord te worden. Dit maakt het een stuk makkelijker om een wilde eend tam te maken.
Door elke dag op dezelfde tijd te voeren, komt de vogel steeds dichter naar je toe. Uiteindelijk kun je hem uit je hand laten eten. Probeer de eend af en toe aan te raken. Doe dit heel voorzichtig, de vogel kan schrikken.
Wanneer aanraken geen probleem is, kun je beginnen met aaien en uiteindelijk de eend optillen.
Is het legaal om een eend als huisdier te hebben?
Eenden hebben veel ruimte en zwemwater nodig. Toch zijn het leuke huisdieren en ze kunnen heel tam worden. De vraag is of je een eend als huisdier mag houden. Ja, het is toegestaan om gedomesticeerde eenden (dit zijn huisdieren) te houden.
Je mag geen wilde eend uit de natuur vangen. Het is dus niet legaal om een wilde eend als huisdier te hebben. Maar zoals bij alles geldt: mensen doen het toch. En wanneer je dit besluit hebt genomen, is het maar beter dat je heel goed voor deze watervogel zorgt. Houd er overigens rekening mee dat je gestraft kan worden wanneer ze er achter komen dat je een wilde eend hebt gevangen en als huisdier houdt. Wat deze straf precies is, verschilt per situatie.
Leeftijd van deze watervogel
Wilde eenden kunnen tot wel 15 jaar oud worden. Houd hier rekening mee wanneer je hem in de achtertuin of in je weiland wil gaan houden.
Een eend binnenshuis houden
Is het mogelijk om een eend binnenshuis als huisdier te houden? Het is niet de meest ideale situatie, maar sommigen doen dit. In Amerika, Australië en Canada zijn er best veel mensen die binnenshuis een eend, gans of zwaan als huisdier houden. Gewoon in hun woning. Houd wel rekening met ontlasting die je regelmatig op moet ruimen. Een eend zindelijk maken zal niet lukken.
Wanneer de vogel binnenshuis woont, is het belangrijk dat hij dagelijks in een badje kan. Vul een badje met lauwwarm of koud water. Zorg dat het water diep genoeg is zodat de eend onder kan duiken.
Heb je een vijver in de tuin? Helemaal ideaal, de eend eet graag de algen uit de vijver. Wanneer je geen vijver hebt is het aan te raden om een grote bak water in de tuin neer te zetten. Gewoon laten staan, de algen groeien vanzelf. Zorg dan wel dat de bak met water in het zonnetje staat, dit zorgt voor meer algen. Ververs het water regelmatig.
Veel voorkomende ziekten
De gezondheid van deze vogels is van groot belang. Een van de bedreigingen is botulisme. Deze ziekte veroorzaakt plotselinge verlamming en kan fataal zijn voor eenden. Dit komt omdat de behandeling meestal te laat komt of niet mogelijk is. Naast botulisme kunnen eenden ook te maken krijgen met eendenpest. Kenmerken van eendenpest zijn sloomheid en ontsteking van de slokdarm en cloaca.
Andere ziekteverwekkers zijn zoals vogelcholera, Riemerella-infecties, leverontsteking door een Picornavirus en vlekziekte.
Regelmatige ontworming is bij de eend belangrijk. Een wormmiddel is bij de dierenarts verkrijgbaar, maar is ook te koop bij de betere webshop of dierenspeciaalzaak.
Een vrouwtjeseend kan aan legnood leiden. Dit uit zich in misvormde eieren, eieren zonder schaal of te grote eieren. Het vrouwtje met legnood zit rechtop en is lusteloos. Ga hiermee naar de dierenarts of een vogelarts.
Loopt de eend mank? Dit kan komen door een infectie met stafylokokken, vaak als gevolg van kleine wondjes. Ook dit moet behandeld worden.
Hoe gek het ook klinkt, eenden kunnen lek raken. Wanneer ze een tijd niet in het water kunnen, raakt hun vetlaag aangetast. Hierdoor worden ze nat, zinken en verdrinken. Het is dus heel belangrijk dat de eend dagelijks in het water kan.
