Paardrijden kent verschillende termen. Dat is ook wel nodig, want hierdoor weet je wat de regels binnen de verschillende takken van sport zijn of wanneer je op de manege rijdt. Een van die termen is de hoefslag. Dit heeft alles te maken met de rijbak. Het maakt hierbij niet uit of het om een binnen- of buitenrijbak gaat.
Hoefslag, hoofbeat en track rail
In het Nederlands bedoelen we met hoefslag de baan in een rijbak. In het Engels noemen ze dat track rail. Let op dat je hoefslag niet rechtstreeks naar het Engelse hoofbeat vertaald, want het heeft weer een andere betekenis. Hoofbeat betekent het geluid van paardenhoeven op de bodem.
- Hoefslag = baan in een bak
- Hoofbeat = geluid van paarden hoeven
- Track rail = Engels voor baan in een bak
Het is belangrijk om deze verschillen te kennen, want misschien komt er ooit een moment dat je internationaal gaat rijden. Hierbij zijn alle termen in het Engels.
Hier vind je de hoefslag
Wanneer je voor het eerst met paardrijden in aanraking komt, zijn veel termen nieuw en soms onlogisch. De hoefslag is de baan in de bak, en loopt altijd langs de randen. Wanneer de rijbak vaak wordt gebruikt, zie je de hoefslag duidelijk lopen. De baan in de bak is dan duidelijk uitgesleten. Wanneer je deze baan volgt, dan volg je de hoefslag.
Let op want de hoefslag loopt nooit dwars door de bak heen. Hij volgt alleen de handen of wanden van de bak.
Voorkom verspilling met het hooinet.
De buitenhoefslag en de binnenhoefslag
De directe baan naast de wanden van de bak, noem je de buitenste hoefslag. Oftewel de buitenhoefslag. Maar je hebt ook de binnenhoefslag. Dit is een baan die net voor de buitenste baan ligt.
De binnenhoefslag is net zo belangrijk. Want wanneer jij bijvoorbeeld op de linkerhand rijdt aan een ander op de rechterhand, komen jullie elkaar ergens op de hoefslag tegen.
Natuurlijk kunnen jullie niet over elkaar springen. Wie heeft er voorrang? Degene die op de linkerhand rijdt, oftewel linksom, heeft altijd voorrang. Dit vraagt rijdt op de buitenste hoefslag. Degene die op de rechterhand rijdt moet de binnenste hoefslag nemen.
Ga je van de rechterhand naar de rij linkerhand? Dan verplaats je het vraagt van de binnenste- naar de buitenste hoefslag.
Wie heeft er voorrang in de bak?
Laat op want een snelle gang heeft voorrang op een langzame gang. Stel dat je op de linkerhand rijdt en je doet dit in stap. Een ander rijdt ook op de linkerhand maar galoppeert. Omdat deze persoon sneller gaat, zal hij uiteindelijk achter jou terechtkomen.
In dit geval moet je in stap de binnenhoefslag nemen. Degene die sneller gaat, en dat kan in draf of verloop zijn, doet dit op de buitenhoefslag.
Er kunnen ook drie personen op de linkerhand rijden: één in stap, de ander in draf en de derde in de loop. In dit geval krijg je drie hoefslagen. De buitenste en dus de grootste hoefslag is voor degene die een galop rijdt. De binnenhoefslag (de tweede) is voor het paard en draf. En de derde oftewel de kleinste hoefslag is voor het paard in stap.
Problemen met de hoefslag
Omdat de hoefslag veel wordt gebruikt, kan deze sneller geslecht worden. Denk hierbij aan een zeer natte hoefslag, te droog waardoor er stof vrijkomt, te zwaar of juist te los. Er kunnen ook steentjes op de hoefslag aanwezig zijn, of het is echt te glad. Hieronder lees je de meest voorkomende problemen met de hoefslag.
De hoefslag is erg nat
Een goede rijbak is niet zo vanzelfsprekend. Bij een slechte bodem of slecht onderhoud ontstaan er al snel problemen. Wanneer de buitenbak bij regen erg nat wordt, kan dit aan de toplaag of juist de onderlaag liggen. Soms werkt de drainage niet goed. Maar het kan ook dat er helemaal geen drainage aanwezig is.
Een andere oorzaak is dat de toplaag uit fijn zand bestaat. Het gevolg is dat de toplaag dichtslibt en dat het water niet meer weg kan.
Is de hoefslag vaak nat en blijft het water lang staan? Dan zijn er maar twee oplossingen. De eerste oplossing is om de toplaag te vervangen. Doe dit zeker wanneer het om erg fijn zand gaat. De tweede oplossing is na de onderlaag en de drainage kijken.
Een te droge rijbak
Op zich lijkt het fijn om in een droge rijbak te rijden. Maar het zand in de bak mag ook niet droog zijn. De bodem moet altijd ligt vochtig blijven. Wanneer de rijbaan en dus ook de hoefslag erg droog is, dan komt het omdat de drainage te hard werkt.
Een oplossing voor dit probleem is een overloopmechanisme op de drainagebuizen aanbrengen. Helaas kost dit veel geld, en het kan ook dat er geen drainage aanwezig is. Dan heeft de droogte met de bodem en ook met het klimaat te maken. In dit geval is regelmatig sproeien het enige alternatief.
Een te losse hoefslag
Niets zo vervelend als een hoefslag die erg los is. Vaak wordt de bodem dan ook te zwaar. Dit betekent dat het paard moeite heeft om vooruit te komen. Het moet te veel kracht zetten, en dit gaat ten koste van de prestaties.
In losse hoefslag is vaak het gevolg van te grof zand dat op de bodem ligt. Sommigen proberen het zand te slepen of aan te trainen. Hierdoor wordt het minder los, maar het effect is slechts tijdelijk. Ook nu weer is het vervangen van de bovenste laag de enige oplossing. Het alternatief is het toevoegen van tapijtvezels. Hierdoor wordt de bovenste laag minder los.
De hoefslag is te zwaar
In combinatie met een losse bodem, zal de rijbak vaak ook te zwaar zijn voor het paard. Hierdoor zakt de koot van paard of pony in het zand weg. Maar een te zware bak kan ook ontstaan door een droge bodem. Ook wanneer de bodem zeer drassig is, wordt het moeilijk om in deze rijbak te rijden. De hoeven worden als het ware door de modder aangezogen.
Een te zware hoefslag en rijbak heeft dus verschillende oorzaken. Kijk eerst naar de onderliggende oorzaak en zorg dan dat je het probleem oplost.
