De stippelmot wordt ook vaak spinselmot genoemd. Het is een insect uit de familie van de vlinders. Toch is het geen vlinder zoals je gewend bent. De Stippelmot kan namelijk aardig wat schade aanrichten in de landbouw en tuinbouw. Bovendien komen ze ook vaak in woonwijken voor. Het is dan ook helemaal niet gek dat je auto, tuin of woning door de spinselmot helemaal wordt ingepakt. Letterlijk nog wel.
Leefgebied van de stippelmot
Er zijn verschillende soorten van de stippelmot bekend. Bijvoorbeeld het wit naaldkwastje, de appelstippelmot of de wilgenstippelmot. De meeste soorten komen verspreid over Europa en (een deel) van Azië voor. Doordat veel stippelmotten op elkaar lijken worden de soorten onderling nog wel eens door elkaar gehaald.
[do_widget id=custom_html-61]
Deze nachtvlinder heeft een aantal waardeplanten, dit zijn planten waar de rupsen van leven. Bekende waardeplanten zijn de wilg, meidoorn, kers en appel. Ook hemelssleutel en vetkruid zijn van deze planten. Sommige soorten komen algemeen in Nederland en België voor terwijl andere soorten minder vaak worden gezien. De rode duifmot bijvoorbeeld, die is in Nederland en België zeldzaam.
De stippelmot herkennen
Op zich kun je de stippelmot makkelijk herkennen, ook al zijn er verschillende soorten actief. De spanwijdte van de spinselmot ligt tussen de 8 en 20 mm. Dit is dus de totale afmeting wanneer de vleugels opengevouwen zijn. De hemelsleutelstippelmot heeft een spanwijdte van 16-20 mm en het grijs naaldje een spanwijdte van 9 mm.
Over het algemeen hebben ze bijna allemaal een witte kleur. Het mannetje van het wit naaldkwastje heeft juist een vaalgrijze kleur. Terwijl het grijs naaldkwastje juist weer op het wit naaldkwastje lijkt. De kardinaalsmutsstippelmot heeft een spanwijdte van 19-26 mm aan gekleurde vleugels. De bovenste vleugels zijn wit met stippen, de onderste vleugels egaal bruin gekleurd. Deze kleuren en aftekening zie je ook bij de wilgestippelmot.
Bij veel soorten is er een aftekening van donkere stippen op de vleugels zichtbaar. Dit is niet bij alle soorten het geval. Verder is dit diertje lang en slank.
Stippelmot web
Een van de belangrijkste kenmerken van de stippelmot is het web, vandaar ook de benaming spinselmot. Het zijn de rupsen die grote en witte webben spinnen. Hierbij kunnen ze complete auto’s, bomen of delen van gebouwen in hun web verpakken. Deze webben zijn bedoeld om de rupsen te beschermen.
Op zich maken de rupsen of larven gemeenschappelijk een web. Niet alleen ter bescherming maar ook om hierin te verpoppen. In sommige gebieden veroorzaken de rupsen veel overlast. Niet alleen vanwege de webben maar ook omdat ze zeer vraatzuchtig zijn. Ze kunnen in korte tijd een hele boom kaal vreten.
Wat eet een stippelmot?
Elke soort stippelmot heeft weer zijn eigen waardeplant. De bladeren van deze plant worden gegeten door de rupsen van deze nachtvlinders. Bij veel soorten zie je aan de benaming waar de rupsen van eten:
- Wilgenstippelmot: schietwilg, grauwe wilg of andere soorten wilg
- Kardinaalsmutsstippelmot: kardinaalmuts
- Vogelkersstippelmot: vogelkers
- Appelstippelmot: appel
- Meidoornstippelmot: meidoorn, kers, abrikoos, pruim, sleedoorn en nog een aantal planten
- Wit naaldkwastje: grove den
- Hemelsleutelstippelmot: hemelsleutel en vetkruid
- Grijs naaldkwastje: grove den
- Rode duifmot: sleedoorn
- Duifmot: appel, kers, peer en meidoorn
- Grootvlekstippelmot: kardinaalmuts
- Waasjesstippelmot: kardinaalmuts
Natuurlijke vijanden van de spinselmot
De volwassen spinselmot heeft verschillende natuurlijke vijanden zoals vogels, reptielen, amfibieën en kleine roofdieren. De rupsen van de spinselmot hebben ook wat natuurlijke vijanden. Dit zijn voornamelijk vogels en sluipwespen. Om zichzelf tegen deze natuurlijke vijanden te beschermen maken de rupsen grote webben. Zo kunnen ze eten en tegelijkertijd zichzelf beschermen.
Spookbomen
Dankzij de spinselmot oftewel stippelmot ontstaan er jaarlijks weer velen spookbomen. Soms gewoon in je eigen achtertuin. De rupsen zijn massaal aanwezig en bedekken een struik of boom onder een dikke laag spinrag. Het spinrag verwijderen heeft niet veel zin, de volgende dag is dit weer opnieuw aanwezig.
Op zich zijn deze spookbomen prachtig om te zien. Het heeft iets mysterieus en je ziet het ook niet het hele jaar door. Bovendien komt de spinselmot niet in alle gebieden van Nederland en België voor, dus voor sommige mensen is het ook bijzonder om te aanschouwen. Hoewel de boom of de struik in korte tijd kaal wordt gevreten gaat hij hier niet dood van. Zodra de rupsen verpoppen heeft de boom tijd om te herstellen. Het jaar erop ziet de boom er weer uit alsof er niets gebeurd is.
Stippelmot bestrijden
Bij ernstige overlast is het wel aan te raden om de stippelmot te bestrijden. Dit kan heel goed met het middel “Spruzit” van Ecostyle. Het voordeel van dit middel is dat je voor een milieuvriendelijke methode kiest. Je moet dit middel wel inzetten voordat er spinrag of webben aanwezig zijn. Wanneer de rupsen eenmaal in een web zitten dan zijn ze goed beschermd tegen bestrijdingsmiddelen.
Op zich kun je het spinsel weghalen maar houd er rekening mee dat het erg plakkerig is. Doe dit dan ook niet met je blote handen maar met bijvoorbeeld een bezem of een stok. Draai het plakkerige spinrag hier omheen, zo haal je best wat weg.
Hierna kun je stippelmot rupsen bestrijden met Spruzit. Gebruik liever geen chemische bestrijdingsmiddelen, hiermee tast je bijen, dagvlinders, nuttige insecten maar ook het grondwater aan.
Is de stippelmot gevaarlijk?
Soms wordt gedacht dat de stippelmot gevaarlijk is. Nee, hij is niet gevaarlijk voor mens en dier. De stippelmotrups vreet de bladeren van bomen en struiken weg. Over het algemeen kunnen struiken en bomen hier goed tegen. Je ziet dat het jaar daarop alles weer is aangegroeid.
De stippelmot is geen verspreider van ziekten. Ook de volwassen dieren verspreiden geen micro-organismen. In dat opzicht is de stippelmot niet gevaarlijk, alleen hinderlijk. Het kan ook een vies gezicht zijn, al die spinsels in bomen, struiken, aan gebouwen of op auto’s. Helaas doet de gemeente hier weinig aan.
In Haarlem heeft een vrouw deze rupsen eens in haar bed aangetroffen. De kans dat dit gebeurt is ontzettend klein. De spinselmotrups kan namelijk niet van dit soort materialen leven. Het is dus ook echt niet zo dat ze je dekbed, kussen of matras opeten. Waarschijnlijk zijn ze hier per ongeluk terecht gekomen.
