De magen van een koe

Hoeveel magen heeft een koe? Een veelgestelde vraag. Is het er één, zijn het er 4 of toch 7? Hier is veel onduidelijkheid over. Het is in ieder geval wel duidelijk dat de koe een heel ander spijsverteringsstelsel heeft dan mensen, honden of katten. Koeien herkauwen hun voedsel. Hoe de rest werkt, dat lees je hieronder.

Hoeveel magen heeft een koe?

Eerst maar de belangrijkste vraag beantwoorden. Hoeveel magen heeft een koe? Antwoord: 4. Soms wordt er gezegd dat een koe 7 magen heeft, maar dit klopt niet. Elke koe dus ook andere rundersoorten hebben 4 magen.

Wist je trouwens dat de benaming koe gelijk staat aan een vrouwelijk rund? Een mannelijk rund noem je een stier. Ook een stier heeft 4 magen, hier is niks anders aan.

Magen van een koe uitgelegd

De magen van een koe, hoe zit dat? De 4 magen hebben allemaal een andere functie. Hieronder heb ik die één voor één besproken.

Pens – de eerste maag

Heb je al eens iets doorgeslikt zonder het te kauwen? Dan heeft je maag extra veel werk om het voedsel klein te maken. Een koe eet dagelijks heel wat gras en slikt dit zonder te kauwen door. Zo kan de koe (rund) op korte termijn veel binnenkrijgen. De pens is de eerste maag waar het ongekauwde voedsel in terechtkomt. Deze heeft een inhoud van wel 120 liter, er past dus aardig wat in.

Ooit is de pens vol. Wanneer dit gebeurt wordt het voedsel in kleine hoeveelheden terug naar de mond gebracht. De koe kan het voedsel dan gaan kauwen. Dit wordt ook wel herkauwen genoemd, maar feitelijk kun je niet van herkauwen spreken: het voedsel was namelijk nog niet gekauwd.

Netmaag – het echte herkauwen

De tweede maag van de koe heet de netmaag. Deze benaming is afkomstig van het uiterlijk, de wand van de netmaag lijkt namelijk op een visnet. In de netmaag ontstaan kleine balletjes voedsel (gras), dat dit keer wél herkauwd wordt.

Boekmaag – opname vocht

In gras zit ontzettend veel vocht. Dat vocht wordt in de derde maag, de boekmaag, eruit gehaald. Ook mineralen worden er in deze maag uitgehaald. Vanuit de boekmaag wordt het voedsel niet meer herkauwd. De voedselbrij gaat van hieruit naar de laatste en tevens vierde maag.

De lebmaag – laatste maag

De 4 magen van een koe eindigt met de lebmaag. Deze maag is met betrekking tot functie vergelijkbaar met die van andere zoogdieren. Hier wordt het voedsel verteerd, dit gebeurt samen met zuur maagsap. Het verteren van het voedsel is belangrijk voor opname in de darmen.

Dol op koeien? Van verjaardagskalender tot sokken of dekbed: de leukste koeien cadeautjes. Leuk voor jezelf of voor iemand anders.

Bekijk koeien gadgets

Een koe met 7 magen

Vaak wordt gedacht dat een koe zeven magen heeft. Dit is allemaal te danken aan Marijke Vos, oud-politicus. Ze dacht ooit dat een koe 7 magen heeft. Zo is dit verhaal de wereld in geholpen. Wie het ook zegt, een koe heeft geen 7 magen maar gewoon 4 magen.

Waarom heeft een koe 4 magen?

De belangrijkste vraag: waarom heeft een koe vier magen? En niet gewoon één zoals de meeste andere zoogdieren? Dit komt omdat een koe oftewel rund van je gras leeft. Probeer zelf maar eens gras te eten, komt er weer verteerd uit. De menselijke maag is dus niet geschikt voor verteren van gras. Het is dus bekend dat gras zich moeilijk laat verteren. Daarom hebben runderen 4 magen: dit zorgt ervoor dat het gras goed door het spijsverteringsstelsel gaat.

Toch klopt hier iets niet, want een paard leeft ook van grote hoeveelheden gras. Toch heeft een paard slechts 1 maag en herkauwt het gras niet. Hoe kan het dat een paard één maag heeft en een koe vier magen nodig heeft? Bij paarden vindt het vergisten van gras niet in de maag plaats. Dit gebeurt in de blindedarm, die ontzettend groot en functioneel is.

Je ziet, de natuur vindt overal een oplossing voor. Zo kunnen veel dieren van gras leven en hier voedingsstoffen uit halen.

Welk dier heeft de meeste magen?

Misschien ben je op zoek naar een dier dat meer magen heeft dan een koe. Welk dier heeft de meeste magen? Je komt dan toch bij de herkauwers uit. Deze hebben 4 magen. Op zich zijn er best veel herkauwers. Denk hierbij aan geiten, gazellen, herten en schapen. Ook giraffen behoren tot de herkauwers. Daarnaast natuurlijk alle soorten runderen.

Kenmerkend aan herkauwers is dat ze snijtanden in de bovenkaak hebben. Ook beschikken ze allen over vier magen. Daarnaast zie je herkauwers bijna altijd kauwen tijdens het rusten of liggen. Wist je trouwens dat kamelen maar drie magen hebben en hierdoor niet officieel tot de herkauwers behoren? Toch herkauwen ze hun voedsel wel.

Kun je een koeienmaag eten?

Sommige mensen houden van koeiemagen, want die kun je gewoon eten. Dit wordt ook wel als runderpens of gewoon pens verkocht. Het gaat dus om de eerste maag van de koe, die is eetbaar. Het eten van orgaanvlees is helemaal niet vreemd. In sommige culturen wordt orgaanvlees zeer veel gegeten, in andere culturen is dit juist niet toegestaan. In Europa worden naast pens ook darm, lever, longen, nieren, de tong en de zwezerik gegeten. Vanuit Frankrijk is de ganzenlever afkomstig. Terwijl ze in Italië dol zijn op gestoofde hersenen.

In Latijns-Amerika gaan ze voor spiermagen en kippenharten, iets dat we hier weer niet eten. Terwijl ze in Afrika worsten maken van de darmen van schapen of geiten, die ze vervolgens met stukjes vlees, vet en bloed vullen. Je moet er maar van houden. Zo heeft elk land zijn eigen tradities.

Schuiven naar boven