Misschien is de wesp geen ideaal huisdier. Je hebt er nooit één maar een heel nest, dat uit duizenden exemplaren kan bestaan. Toch vinden sommigen het leuk om wespen te kweken. Houd hierbij rekening met het soms agressieve gedrag en de pijnlijke angel, die allergische reacties kan veroorzaken.
Het nut van wespen
Vaak worden wespen als hinderlijk, agressief of nutteloos gezien. Maar ze zijn zeker nuttig en van ecologisch belang. Wespen vangen ontzettend veel insecten zoals vliegen of muggen. Hierdoor heeft de mens minder last van dit soort ongedierte en ziekteverspreiders.
Wespen zijn ook bescheiden bestuivers van planten sommige plantensoorten zijn zelfs geheel afhankelijk van wespen. Dit zijn onder andere het helmkruid en de wespenorchis. Deze bestuiving vindt alleen plaats wanneer hun larven volwassen zijn. Tot die tijd leven ze van de zoete vloeistof die de larven afgeven.
Waarom wespen kweken?
Wanneer wespen volledig zouden verdwijnen, heeft dit flink wat gevolgen. Hinderlijke en ziekten-overbrengende muggen, vliegen en andere insecten krijgen dan de overhand. Bedenk dan een enkel wespennest duizenden insecten vangt en doodt. Bovendien zouden sommige plantensoorten uitsterven.
Wespen kweken kan verschillende redenen hebben. Ten eerste omdat je geïnteresseerd bent in de leefwijze van de wesp. Ze hebben een bijzondere communicatie binnen het wespenvolk.
Daarnaast worden wespen binnen de land- en tuinbouw ingezet. Bijvoorbeeld in kassen, waar wespen ervoor zorgen dat schadelijke insecten de gewassen niet aantasten.
Als laatste kun je wespen kweken omdat je dit van ecologisch belang vindt. Het gaat niet zo goed met de wesp in Nederland, België en andere landen. Deze insecten worden door de mens teveel gedood en geweerd. Enerzijds door de bestrijding van wespennesten, anderzijds door toepassing van chemische bestrijdingsmiddelen.
Wiesenfield is een aanbieder van imker benodigdheden. Je vindt hier (bijna) alkes wat je nodig hebt.
Wat je over de voortplanting moet weten
Er is een groot verschil tussen bijen en wespen. Wanneer door een ongeval de bijenkoningin om het leven komt, kunnen honingbijen een nieuwe koningen uit een redcel kweken. Ze hebben dus altijd een back-up. Wespen kunnen dit niet. De geslachtsrijpe dieren worden veel later in het jaar geboren.
Wel hebben wespen een oplossing om, bij het sterven van hun koningen, het volk verrichte zaken. Doordat de feromonen van de koningin wegvallen wanneer ze overlijdt, ontwikkelen zich bij de werksters eierstokken. Hierdoor worden ze eierleggend. Dit lijkt geweldig, maar hieruit worden veel darren en maar weinig werksters geboren. Uiteindelijk zal het volk sterven.
Hieronder een beschrijving van de voortplanting van wespen.
- In de zomer krijgen sommige eieren en larven extra aandacht, waardoor dit toekomstige koninginnen worden.
- Aan het einde van de zomer legt de koningin onbevruchte eitjes: hieruit komen alleen mannetjes.
- In het najaar paren de vruchtbare vrouwtjes met de mannetjes.
- De mannetjes sterven na de daad.
- In de wintermaanden overleeft alleen de jonge koningin: alle overige wespen sterven.
- In het voorjaar bouwt de jonge koningin een nieuw nest en legt eitjes, hieruit worden steriele werksters geboren.
Wil je wespen kweken, dan is het belangrijk om te weten dat alleen de jonge koninginnen de winter overleven. Zelfs wanneer je het nest het gehele jaar door in een warme ruimte houdt, is er per jaar maar één cyclus mogelijk.
Wat je nodig hebt om wespen te kweken
Voordat je begint met het kweken van wespen, is het belangrijk om de voorzorgsmaatregelen goed in acht te nemen. Wanneer je dicht bij het wespennest komt, kunnen de insecten agressief reageren. Draag daarom altijd beschermende kleding zoals een imkerpak.
Wespen maar ook bijen kun je het beste met rook benaderen. Dit zorgt ervoor dat wespen of bijen rustig blijven. Door rook denken ze dat er brand is, waardoor ze de focus op hun nest en hun nageslacht leggen.
Je kunt wespen in je eigen tuin kweken. Bijvoorbeeld in een kas. Je kunt ook kiezen voor een schuurtje of garage. Waar je ook voor kiest, het is belangrijk dat de wespen naar buiten kunnen. Ze moeten immers op jacht gaan naar insecten, en later in het jaar nectar kunnen vinden.
Lijst met benodigdheden
- Imkerkleding, of kleding die voldoende beschermt
- Rook (bijvoorbeeld hennepvezel, lege eierendozen, tabak, vermolmd hout, gedroogde lavendel)
- Voldoende ruimte voor het nest
- Uitvliegopening (raam/deur)
Wil je de wespen continu binnenhouden, bijvoorbeeld in een kas? Dan moet je speciale planten in deze kas kweken, en regelmatig insecten naar de kast toe brengen. Houd er rekening mee dat je ontzettend veel insecten nodig hebt om het wespenvolk in leven te houden.
Hoe kom je aan een wespenkoningin?
Helaas kun je niet zomaar een wespenkoningin kopen. Wel kun je in de natuur op zoek gaan naar een jonge koningin. Doe dit in het voorjaar, wanneer de wespenkoningin met de bouw van haar nest begint. Vaak is dit in maart of april. Een beginnend nest is kleiner dan een tennisbal. Naarmate het jaar vordert kan dit uitgroeien tot een grote voetbal.
Neem het nieuwe nest mee. Doe dit bij voorkeur ‘s avonds, wanneer je zeker weet dat de koningin in het nest zit. Want zolang ze nog geen volwassen steriele werksters heeft, moet ze zelf op zoek naar voedsel voor haar larven. Daarom kun je het risico niet nemen om overdag een jong wespennest mee te nemen, de kans is aanwezig dat de koningin op jacht is en dat je haar vergeet.
Houd er rekening mee dat een wespenkoningin kan steken. Dit zal ze zeker doen om haar nest te verdedigen.
Plaats het nest ergens waar je het hebben wil. Het kan lastig zijn om dit te bevestigen, maar gebruik in dit geval een houten nestkastje (vogels) met voldoende ruimte voor uitbreiding.
Slechts één jaar kweken
Wanneer de wespen de mogelijkheid hebben om vrij rond te vliegen, raak je in het najaar alles kwijt. De jonge koninginnen die zijn uitgevlogen keren niet meer terug. Om dit te voorkomen kun je tegen het najaar ruimte afsluiten, maar alleen wanneer er voldoende voedsel in de ruimte aanwezig is. De jonge koninginnen zullen na de paring ergens overwinteren. Probeer ze op de sporen en breng ze naar een veilige plek, zodat je in het voorjaar een nieuwe kweek kunt starten.
Meest gestelde vragen
Hieronder vind je een aantal populaire vragen over wespen kweken.
Waar komen wespen op af?
Om hun larven te voeden hebben wespen proteïnerijk voedsel nodig. Daarom gaan ze op zoek naar insecten. Maar ze komen ook op vleesproducten af, bijvoorbeeld de barbecue. In ruil voor voedsel voor de larven, scheiden deze laatste een zoete stof uit. Dit suikerrijk voedsel houdt de volwassenen wespen in leven.
Heeft het nut om bloemen of planten voor wespen neer te zetten?
Zolang de larven nog niet volgroeid zijn, jagen wespen op insecten. Ze zijn niet geïnteresseerd in de nectar bloemen of planten. Maar bloemen en planten trekken wel insecten aan waar wespen op afkomen. Zodra de larven volgroeid zijn, moeten wespen op zoek naar ander voedsel. Dit vinden ze bij bepaalde bloemen of planten.
Hoe herken ik een wespen koningen?
De wespenkoningin is groter dan de normale wesp. Ze is ongeveer 20 mm lang.
Is het gevaarlijk om wespen te kweken?
Je kunt wespen niet trainen in hun gedrag. Je kunt ze bijvoorbeeld geen kunstjes leren en ook niet leren om vriendelijk te zijn. Wespen kweken kan zeker gevaarlijk zijn, al helemaal wanneer je hier geen ervaring mee hebt.
