In 2022 is de reuzedolkwesp voor het eerst waargenomen in België. Hiermee is het de grootste wesp van Europa. Ondanks zijn indrukwekkende afmeting is hij redelijk ongevaarlijk. De vraag blijft wel of het insect hier weet te overleven, en zich definitief in Nederland en België vestigt.
Kenmerken van dit insect
De reuzen dolkwesp (Megascolia maculata) behoort tot de familie van de dolkwespen. Dit zijn insecten met een stevig dichtbehaard lichaam. De meeste dolwespen zijn blauwzwart van kleur en hebben grote bruine strepen over het lichaam lopen. De reuzendolkwesp ziet er iets anders uit. Het lichaam is grijsbruin van kleur en er lopen bruinrode banden over het achterlichaam. Iets hoger gelegen zijn er vier gele vlekken zichtbaar. De vleugels zijn bruin van kleur.
Het gehele lichaam is dichtbehaard, ook de poten. De voelsprieten zijn relatief kort. Omdat hij weinig kenmerken vertoont van de bekende limonadewesp, kan hij voor een ander insect worden aangezien.
Wespenval
De grootte van de reuzendolkwesp
Het is even schrikken wanneer je hem ziet, dit insect is ontzettend groot. De lengte bedraagt ongeveer 50 mm (5 cm). Om een vergelijking te maken: de geel met zwarte limonadewespen hebben een lengte van ongeveer 20 mm (2 cm).
Waarnemingen in Nederland en België
Het gaat hier om een warmteminnende soort. Dit betekent dat de wesp niet goed tegen koude kan. Normaal zijn landen als Nederland en België geen geschikte leefomgeving. Van oorsprong komt de reuzendolkwesp in het Middellandse zeegebied voor. Dit zijn landen zoals Spanje, Zuid-Frankrijk, Italië, Slovenië, Griekenland of Libanon.
In het jaar 2020 werd deze soort voor het eerst in zowel Nederland als België waargenomen. In 2021 was er geen enkele melding, maar in 2022 dook het insect opnieuw in deze landen op. Waarnemers hebben foto’s kunnen maken van de gespotte reuzendolkwespen. Uit de foto’s blijkt dat deze grote wespen echt in de West-Europese landen voorkomt.
Het is onduidelijk hoe deze wespen hier terecht zijn gekomen. Het vermoeden is dat enkele exemplaren op eigen kracht zijn gevlogen, en de weg terug niet meer kunnen maken of vinden. Door de klimaatopwarming weten de insecten in de zomermaanden goed te overleven.
Definitieve vestiging van de reuzendolkwesp
Het is nog even afwachten of deze wesp zich ook definitief in Nederland en België gaat vestigen. Dit is van verschillende factoren afhankelijk. Ten eerste het klimaat, deze moet gunstig zijn voor de wesp. Omdat het klimaat al jaren achter elkaar opwarmt, is de kans groot dat er hier een gunstige leefomgeving ontstaat. Verwacht wordt dat het Nederlandse klimaat na 2030 vergelijkbaar is met Zuid-Frankrijk in 2020.
Een andere voorwaarde voor definitieve vestiging is de aanwezigheid van een bevrucht vrouwtje. Er zal dus minimaal één bevrucht vrouwtje of minstens een mannetje en een vrouwtje in Nederland of België moeten belanden. Van hieruit kunnen de wespen zich verder verspreiden.
Deze wesp is niet gevaarlijk
De bekende limonadewesp kan vooral in het najaar erg hinderlijk zijn, ze is dan agressiever dan normaal en zal snel steken. Maar ook in het voorjaar en de zomer veroorzaakt de gewone wesp veel overlast op terrassen en rondom woningen. Bijna iedereen is al eens door een gewone wesp gestoken en weet hoe pijnlijk dit is.
Hoe groot hij ook is, de reuzendolkwesp zal niet steken. Het zijn geen insecten die een nest bouwen en dit ook niet verdedigen. Deze wesp is dus volkomen ongevaarlijk.
Heb je last van hinderlijke (limonade)wespen in de tuin of bij de woning? Met een wespenvanger ben je er zo vanaf.
De relatie tussen reuzendolkwespen en bladsprietkevers
Voor de voortplanting heeft de reuzendolkwesp een bladsprietkever nodig. Het vrouwtje vangt deze kever, verdooft hem en legt vervolgens een eitje in de kever. De larven komt uit en vreet de kever van binnen op. Vervolgens verpopt de larve zich in de overgebleven resten.
Bladsprietkevers herken je aan hun ronde en bolle lichaam. Sommige van deze soorten hebben glanzende dekschilden. Mestkevers en meikevers behoren tot de groep der bladsprietkevers en komen algemeen in Nederland en België voor. In dat opzicht zou de reuzendolkwesp zich hier makkelijk voort kunnen planten.
Wat je moet doen wanneer je er een tegenkomt
Deze wesp is geen inheems insect, daarom is het verstandig om waarnemingen door te geven. Doe dit het liefst inclusief een foto. Op de website waarneming.nl heb je de mogelijkheid om de waarneming te registreren. Dit is niet alleen interessant voor geïnteresseerden maar ook voor biologen of wetenschappers.
Het is niet nodig om de reuzendolkwesp te verjagen of te doden. Deze wesp valt niet aan, steekt niet en is ook niet hinderlijk.
