Veel mensen zijn bang voor wespen of blijven er liever uit de buurt. Je kent wel de paniekreacties wanneer een wesp rond je hoofd vliegt of op je eten zit. Wespen hebben een slechte reputatie omdat ze op zoetigheid, eiwitrijk voedsel, parfum en zelfs zweet afkomen. Ze kunnen behoorlijk agressief reageren, vooral wanneer een van hun soortgenoten gedood is. Toch zijn er ook veel misverstanden over wespen.
1. Wespen en bijen zijn hetzelfde
De eerste misvatting over wespen is dat ze hetzelfde zijn als bijen. Nee, het zijn twee verschillende insecten met verschillende gedragingen en kenmerken. Bijen hebben een wat gezet en wollig uiterlijk. Wespen zijn slanker en hebben nauwelijks beharing op hun lichaam.
2. Wespen steken zonder reden
Het is niet zo dat wespen zonder reden steken. Maar ze steken wel makkelijker dan bijen. Dit komt omdat wespen hun angel na een steek terug kunnen trekken. Bij een bij blijft de angel door de weerhaakjes in het slachtoffer hangen. Hierdoor scheurt het achterlijf van de bij los, en sterft hij.
Om die reden zullen wespen eerder steken als ze zich bedreigd voelen, of wanneer ze worden verstoord. Daarnaast merken wespen het wanneer een soortgenoot gevangen zit of gedood wordt. Wanneer een wesp doodgemaakt wordt, komt zijn gif vrij. Hierin zitten feromonen die andere wespen oppikken, waardoor ze agressief reageren.
3. Alle wespen zijn agressief
Sommige wespensoorten zijn agressiever. Maar niet alle soorten hebben de neiging om aan te vallen als ze worden bedreigd. De wespensoorten die voor de meeste overlast zorgen zijn de limonadewesp en de Duitse wesp.
In augustus en september zijn veel soorten een stuk agressiever. Dat is de periode dat de larven volgroeid zijn. Normaal produceren de larven een zoetstof waar de volwassen wespen van snoepen. Maar zonder larven moeten ze op zoek naar ander voedsel. Met weinig bloeiende planten, komen ze makkelijker op zoetigheid af. Doordat ze zoveel honger hebben, reageren ze agressiever en vallen ze ook sneller aan.
4. Wespen zijn nutteloos en hebben geen ecologische rol.
Er bestaan ontzettend veel misverstanden over wespen. Zo zouden ze nutteloos zijn en geen ecologische rol hebben. Niets is minder waar, want deze insecten zijn hartstikke nukkig. Ze spelen een rol bij bestrijding van insectenpopulaties. Ook bestuiven ze planten. Hierdoor hebben ze een positieve invloed het ecosysteem.
Soms vallen wespen bijen aan. Tijdens de jagende periode doden ze bijen. Tijdens de zoete periode vallen ze bijenvolken aan voor de honing. Dit lijkt wreed maar eigenlijk is dit een goede zaak. De zwakke bijenvolken worden hiermee uitgeroeid. Zo blijven alleen de sterkste volken bestaan.
5. Ze zijn alleen geïnteresseerd in zoetigheid
Wanneer de larven gevoerd moeten worden, zijn wespen voornamelijk vleeseters. Ze zijn op zoek naar eiwitrijk voedsel. Dit hebben ze nodig om hun larven te voeren. Dit verklaart ook waarom ze tijdens de larvenperiode veel op barbecuevoedsel afkomen.
Natuurlijk worden ze ook aangetrokken door zoet voedsel, vooral vanaf augustus. Het is dus wisselend waar ze op afkomen.
6. Alle soorten maken bovengrondse nesten
De meeste wespennesten worden bovengronds gemaakt. Enkele soorten laten het er vanaf hangen. Bijvoorbeeld Duitse wespen, die maken zowel bovengrondse als ondergrondse nesten. Dan heb je ook nog graafwespen, die maken hun nest altijd ondergronds.
7. Wespen steken herhaaldelijk
Het klopt dat wespen meerdere keren kunnen steken, zonder dat ze hun angel verliezen. Maar dit betekent niet dat ze herhaaldelijk steken. Wanneer het gevaar geweken is, gaat de wesp weer zijn eigen weg.
8. Ze zijn allemaal felgeel en zwart
Wespen zijn geel-zwart van kleur. De meeste soorten lijken op elkaar. Toch zijn er onderlinge verschillen, bijvoorbeeld hoeveel ringen of hoe breed de banden zijn.
9. Wespen zijn nachtdieren
Wespen zijn alleen overdag actief. ‘s Avonds en ‘s nachts verblijven ze in hun nest. Dit in tegenstelling tot horzels, die vooral tussen 19:00 uur en 23:00 uur actief zijn, maar ook in de nacht vliegen. Daarnaast worden horzels ook overdag gezien. Verwar horzels niet met wespen!
10. Alle wespen kunnen steken
De wespen die je buiten zien rondvliegen kunnen allemaal steken. De koningin doet dat niet. Ze zit verborgen in het nest en heeft het te druk met het leggen van eitjes. De kolonie beschermt haar en zal aanvallen wanneer hun koningin bedreigd wordt. Maar de koningin heeft wel een angel. Die zal ze vooral in het begin gebruiken, wanneer het nest nog geen beschermend omhulsel heeft.
Mannetjes wespen kunnen niet steken. Ze zijn puur bedoeld om jonge koningen te bevruchten. Na hun daad sterven ze.
Sommige wespensoorten zijn minder agressief. Bijvoorbeeld de Franse veldwesp of de Saksische wesp. Deze soorten steken bijna nooit.
11. Wespen zijn ongedierte die je uit moeten roeien
Wespen vervullen een belangrijke rol in het ecosysteem. Het klopt dat ze soms behoorlijk lastig kunnen zijn, vooral op terrassen. Maar het is geen reden om ze uit te roeien. Ze moeten dan ook niet als ongedierte gezien worden.
12. Alleen gif werkt tegen wespen
Om een wespennest weg te halen wordt veel gebruik gemaakt van gif. In sommige gevallen is dit een verstandige keuze, bijvoorbeeld wanneer het nest voor direct gevaar zorgt. Denk maar eens aan een wespennest onder het raam van een kinderkamer, of in de woning zelf. Bijvoorbeeld wespen in de spouwmuur, die haal je er niet zomaar uit.
Het nadeel van gif is dat dit ook slecht is voor andere insecten. Het kan soms lang in de natuur doorwerken.
Er zijn verschillende manieren om wespen te bestrijden zonder gif. Bijvoorbeeld een zeepoplossing in het wespennest. Een andere methode is het wespennest handmatig verplaatsen. Dit vormt wel een risico en moet je niet zomaar zelf doen.
13. Het vernielen van een wespennest elimineert alle wespen
Het is een misverstand om te denken dat een wespennest vernielen, ervoor zorgt dat alle wespen dood zijn. Een deel van het volk kan vertrekken en ergens een nieuw nest bouwen.
