Helaas komt het wel eens voor bij het konijn: de darmen liggen stil. Dit noem je ook wel een gasbuik oftewel trommelzucht. Door veel pijn wil het konijn niet meer eten en komen de darmen stil te liggen. Maar stil liggende darmen kan ook een andere oorzaak hebben. In ernstige gevallen is dit levensbedreigend voor het konijn.
Spijsvertering van het konijn
Bij het konijn liggen de darmen stil, dit kan helaas wel eens voorkomen. Het is overigens best wel praktisch om meer over de spijsvertering van het konijn te weten. Dan begrijp je ook beter waarom de darmen stil kunnen komen te liggen.
Het konijn is een planteneter en heeft een hoge stofwisseling. Dit betekent dat het konijn voedsel met een hoge energiedichtheid nodig heeft.
Veel planteneters verteren het voedsel in de maag, zoals knaagdieren. Paarden verteren het voedsel juist in de dikke darm. De maag van een konijn is veel minder gespierd dan bij andere zoogdieren.
Nu komt het belangrijkste wat je over de spijsvertering van het konijn moet weten. De maag kan alleen maaginhoud doorgeven als er weer iets nieuws in de maag terecht komt! Het konijn moet daarom bijna continu eten! Dit betekent dat ze wel 100 tot 120 keer per dag iets eten.
Konijn darmen liggen stil
De vertering van voedsel vindt bij het konijn voornamelijk in de dunne darm plaats. Dus niet in de maag of de dikke darm zoals bij veel andere dieren.
Wanneer bij het konijn de darmen stil liggen dan vindt er dus ook geen vertering plaats. Hierdoor krijgt het konijn geen energie en voedingsstoffen binnen. Snap je nu waarom het levensbedreigend is wanneer de darmen van het konijn stil liggen?
Darmen liggen stil: de oorzaak
Wat is de oorzaak voor het stil liggen van de darmen (bij het konijn)? Stilliggende darmen noem je in ieder geval een gasbuik, ook wel trommelzucht genoemd. Dit heet zo omdat er bij stil liggende darmen gassen in de darmen of maag kunnen ophopen. Hierdoor heeft het konijn een duidelijk gezwollen buik.
De darmen liggen stil en dit heeft verschillende oorzaken. Soms gaat het om een blokkade van de maag of het begin van de darm waardoor de rest van de darmen niet meer kan werken. Het kan ook dat het konijn een lange tijd geen voedsel krijgt. Ook te weinig beweging is funest voor konijnen.
Overige oorzaken van darmen die stil liggen zijn te weinig drinken, pijn een waardoor het konijn niks eet of verkeerde voeding. Het is namelijk heel belangrijk dat een konijn voldoende vezels binnenkrijgt. Deze vezels halen ze uit hooi, gras en groenvoer.
Hoe weet je of bij het konijn de darmen stil liggen?
Voordat de darmen volledig stil liggen gaan ze eerst langzamer werken. Dit zie je duidelijk aan de keuteltjes (ontlasting). Deze worden kleiner en harder. Hieraan zie je al dat het lichaam minder voeding binnenkrijgt en dus ook minder afval produceert.
Een konijn waarbij de darmen stil liggen heeft vaak veel gas in de maag of darmen zitten. Je kunt je voorstellen dat dit pijnlijk is. Het konijn wil niet meer eten en zit stilletjes in een hoekje. Het komt zelfs niet kijken wanneer je in de buurt bent of vers voer neerlegt.
Soms kreunt het konijn, dit is een duidelijk teken van pijn. Het kan ook dat het konijn met de tanden knarst, ook weer een teken van pijn. Een dier dat pijn heeft zal ook sneller adem gaan halen of rillen.
Wanneer je voorzichtig aan de buik voelt dan kan dit gezwollen aanvoelen. Maar let op, een konijn met een gasbuik wil niet aangeraakt worden. Uit pijn kan het konijn agressief reageren.
Behandeling van een gasbuik/trommelzucht
Het is belangrijk om bij een gasbuik zo snel mogelijk te behandelen. Duurt deze situatie te lang dan kan het konijn overlijden. Wanneer bij het konijn de darmen stil liggen of je hebt hier vermoeden op, ga dan zo snel mogelijk langs de dierenarts. Deze zal met een stethoscoop de buik van het konijn beluisteren: bij een gasbuik zijn er borrelende geluiden hoorbaar. Maar een gasbuik is natuurlijk ook voelbaar.
Behandeling bestaat uit het toedienen van een darmstimulerend middel. Dit moet ervoor zorgen dat de darmen weer goed gaan werken. Vaak krijgt het konijn ook pijnstillers waardoor het eerder gaat eten. Bij uitdroging is het belangrijk dat het konijn vocht krijgt toegediend.
Buiten deze eerste behandeling is het natuurlijk ook goed om te kijken naar de oorzaak. Soms is hier aanvullend onderzoek zoals een echo of röntgenfoto voor nodig. Wanneer het konijn meerdere uren niet achter elkaar eet dan is dwangvoeren een laatste redmiddel.
Een gasbuik voorkomen
Het is natuurlijk altijd beter om te voorkomen dat de darmen bij het konijn stil gaan liggen (gasbuik). Konijnen moeten de hele dag door de beschikking hebben over hooi. Enkele uren zonder eten kan al gevaarlijk zijn. Blijf het hooi daarom aanvullen.
Een konijn met veel stress zal weinig eten. Heb je net een nieuw konijn of deze onlangs verplaatst? Wanneer het konijn weggedrukt zit in een hoekje en zijn omgeving niet verkent dan heeft het stress. Probeer de stress weg te nemen, bijvoorbeeld door de omgeving van het konijn af te schermen. Zo kan het helemaal tot rust komen.
Zorg daarnaast voor vers drinkwater. Controleer dagelijks of het drinkflesje niet verstopt zit en of er nog water inzit. Let goed op met konijnen die buitenzitten: in de winter bevriest het metalen nippeltje van een drinkfles als eerste. Dit heb je vaak niet in de gaten.
Heb je een konijn met lange haren? Borstel dit konijn regelmatig door. Zo voorkom je dat het konijn loszittende haren binnenkrijgt waardoor de maag of darmen geblokkeerd raakt.
