Dierenrijken (biologie): taxonomie dierenrijk

Indeling van het dierenrijk, hoe ziet dit er uit? Je noemt dit ook wel de taxonomie. Het gaat hier om een wetenschappelijke indeling van individuele en groepen. Zo ontstaan er dierenrijken. Met meer dan anderhalf miljoen verschillende diersoorten is het belangrijk dat we deze in groepen onderverdelen. Elke groep wordt verder uitgesplitst naar een steeds kleiner wordende groep.

Vier rijken

Alles wat op aarde leeft wordt onderverdeeld in een van de vier rijken:

• Bacteriën
• Schimmels
• Planten
• Dieren

Het dierenrijk is dus één van de vier rijken die we op aarde kennen. Bij de indeling wordt gekeken naar de celkern, celwand en de aanwezigheid van bladgroenkorrels.

Bacteriën hebben geen celkern maar wel een celwand. Dieren hebben juist wel een celkern maar geen celwand. Schimmels en planten hebben beiden: een celkern én een celwand. Alleen planten hebben ook nog bladgroenkorrels.

Indeling van het dierenrijk

Wanneer je naar de taxonomie dierenrijk kijkt dan zijn er 8 hoofdklassen. Elke hoofdklasse of hoofdafdeling heeft zijn specifieke kenmerken. Hieronder de acht hoofdafdelingen van het dierenrijk besproken.

1. Eencellige dieren

Dit zijn dieren die uit slechts één cel bestaan. Eencellige dieren zijn zeer klein en kom je alleen in het water tegen, bijvoorbeeld het pantoffeldiertje of de amoebe. Deze dieren hebben geen skelet en zijn dus ook niet symmetrisch. Dit betekent dat ze zeer aparte vormen hebben.

2. Sponzen

Sommigen denken dat sponzen tot de vissen behoren maar dit klopt niet. Sponzen kenmerken zich tot een skelet van naalden, hierin zitten de cellen. Hun vorm is niet symmetrisch. Sponzen leven altijd op de bodem van de zee waar ze vastzitten en zich dus niet verplaatsen.

3. Holtedieren

Holtedieren oftewel neteldieren hebben geen skelet en leven in de zee. De lichaamsbouw is eenvoudig en bestaat uit een holle buis met twee lagen. Aan de bovenzijde van deze buis is er slechts één uitgang die zowel als mond als anus dient. Bekende holtedieren zijn de kwal, zeeanemoon, koralen en poliepen.

4. Stekelhuidigen

Om nog maar even bij de zee te blijven, de stekelhuidigen zijn de vierde groep in het dierenrijk. Deze dieren zijn vaak symmetrisch en hebben een huid met stekels of knobbels. Ook dit zijn ongewervelde dieren waarvan er ruim 7000 soorten zijn. Bekende stekelhuidigen zijn de zeekomkommer, zeester, zee-egel en zeelelie.

5. Weekdieren

Weekdieren zijn ongewervelde dieren met vaak een uitwendig kalk het, dit noem je ook wel een schel heb. Er leven ruim 50.000 weekdieren in zee en nog eens 30.000 weekdieren op het land. Daarnaast zijn er ook nog een paar duizend zoetwater weekdieren. Deze stam van ongewervelde dieren wordt onderverdeeld in acht klassen waaronder slakken en inktvissen.

---

---

6. Wormen

Wanneer je naar wormen kijkt dan valt op dat ze geen skelet hebben en het lichaam lang en dun is. Je hebt verschillende soorten wormen waaronder platwormen, rondwormen en ringwormen. Spoelwormen behoren tot de rondwormen en kunnen in het lichaam van mens of dier leven. De bekende regenworm is juist een ringworm.

7. Geleedpotigen

De wereld van de geleedpotigen is ontzettend groot. Geleedpotigen zijn tweezijdig symmetrisch en het skelet bestaat altijd uit een pantser. De poten bestaan uit meerdere leden, vandaar de benaming. Geleedpotigen kun je onderverdelen in verschillende klassen waaronder de kreeftachtigen, spinachtige, duizendpoten en natuurlijk de insecten.

8. Gewervelden

Een belangrijke hoofdklasse van het dierenrijk zijn de gewervelden. Deze zijn altijd tweezijdig symmetrisch, waarbij de linker- en de rechterhelft dus gelijk is. Gewervelden hebben een inwendig skelet en een wervelkolom. Met betrekking tot gewervelden zijn er vijf klassen te weten vogels, vissen, reptielen, amfibieën en zoogdieren.

Wanneer is een dier veelzijdig symmetrisch?

Bij de indeling van het dierenrijk zie je soms ook veelzijdig symmetrische dieren voorbijkomen. Wanneer is een dier veelzijdig symmetrisch? Dat is wanneer je een dier op meerdere manieren in twee gelijke delen kunt ‘snijden’. Dat hoef je natuurlijk niet letterlijk te doen maar figuurlijk.

Een kwal bijvoorbeeld kun je op meerdere manieren in twee gelijke delen ‘snijden’. In principe zijn holtedieren en stekelhuidigen veelzijdig symmetrisch. Terwijl alle andere hoofdklassen uit het dierenrijk dat weer niet zijn.

Kenmerken dieren

Elk dier heeft zijn eigen kenmerken. Belangrijke kenmerken zijn de zintuigen, en de manier waarop dieren dit gebruiken. Belangrijke zintuigen zijn:

• Zien
• Horen
• Ruiken
• Smaak
• Voelen

Daarnaast zijn er kenmerken die je inzet om een dier te onderscheiden van andere dieren. Dit zijn bijvoorbeeld het gebit, uiterlijke kleuren en dierensporen.

Een van de belangrijkste kenmerken is dat dierencellen nooit een celwand hebben maar wél een celkern. Een celwand maakt geen onderdeel uit van de cel maar dient alleen als versteviging. Daarnaast hebben dierencellen ook nooit bladgroenkorrels, dit hebben alleen plantencellen.

Dieren biologie

Al op de basisschool zijn er lessen dieren biologie, maar ook planten biologie. Met biologie wordt bedoeld: het bestuderen van levende organismen. Hiertoe behoren ook bacteriën en micro-organismen.

Velen denken dat de mensen niet tot de dieren behoren maar dat is dus wel zo. Kijk maar eens naar de indeling van de mens:

Mens (Homo sapiens)

• Rijk: dieren
• Hoofdklasse: gewervelden
• Stam: chordadieren
• Orde: primaten
• Infraorde: apen
• Familie: hominidae (mensachtigen)
• Geslacht: Homo

De Homo sapiens oftewel de moderne mens is de enige nog levende soort van het Homo geslacht. De eerste levende mensensoort was de Homo antecessor, deze leefde 1,2 miljoen tot 800.000 jaar geleden. Deze mensensoort maakte gebruik van eenvoudige stenen werktuigen en had waarschijnlijk een nomadische levenswijze.

---

De Homo Neandertalensis is een uitgestorven mensensoort die 250.000 jaar geleden leefde. De neanderthaler was kleiner dan de moderne mens, ongeveer 1,50 m tot 1,60 m. Neanderthalers waren wel zwaarder gebouwd en hadden meer spierkracht.